Εφημερίδες Αρκαδίας

  (από το 1835-1862) 

Η τέχνη της τυπογραφίας ευδοκίμησε στην Αρκαδία, με κύριο χαρακτηριστικό, τους Αρκάδες της διασποράς. Παράλληλα με την τυπογραφία έχουμε δείγματα απασχόλησης και στον ευρύτερο χώρο του Τύπου, εφημερίδες, περιοδικά και βιβλίο. Η ενασχόληση Αρκάδων με την πρακτόρευση και διακίνηση των εφημερίδων, όπως του Σπύρου Τσαγγάρη από την Ζάτουνα Γορτυνίας, που το 1875 ίδρυσε το πρώτο πρακτορείο διανομής και κυκλοφορίας εφημερίδων. Από νεαρής ηλικίας δούλευε ως εφημεριδοπώλης στην Αθήνα και είδε την έλλειψη του πρακτορείου εφημερίδων το οποίο και ίδρυσε καλύπτοντας αυτό το κενό, χάρις στην προσωπικότητα του Σπύρου Τσαγγάρη αναπτύχθηκε και στάθηκε ανθοφόρα οικονομική μονάδα για εκείνα τα χρόνια. Λίγα χρόνια αργότερα εξελέγη βουλευτής αφού παραιτήθηκε από το πρακτορείο εφημερίδων. 

Ένας άλλος Αρκάς ο αείμνηστος Παρασκευάς Χριστοδουλόπουλος από το Σαρακίνι Γορτυνίας ονομαζόμενος και "Πατριάρχης του Ελληνικού Τύπου" διέπρεψε στον ίδιο χώρο της διακίνησης Τύπου με το "Πρακτορείο Εφημερίδων Αθηναϊκού Τύπου" έδωσε την ευκαιρία σε πολλούς Αρκάδες που πήγαιναν στην πρωτεύουσα για "καλύτερη τύχη" να βρίσκουν δουλειά ως εφημεριδοπώλες (με τους γνωστούς πάγκους εφημερίδων σε κεντρικά σημεία της Αθήνας) στην δε Ένωση Εφημεριδοπωλών πρόεδρος για πολλά χρόνια ήταν Αρκάς. Σήμερα το Πρακτορείο διευθύνεται από την θυγατέρα του Μαρία Χριστοδουλοπούλου.

Μετά την απελευθέρωση του Έθνους από τον τουρκικό ζυγό και την εγκατάσταση της πρωτεύουσας στην Αθήνα, άρχισε να αναπτύσσεται η επαρχιακή δημοσιογραφία, η οποία, παράλληλα προς την Αθηναϊκή, έπαιξε σημαντικό ρόλο στα γεγονότα της περιόδου 18351862. Οι εφημερίδες αυτού του χρονικού διαστήματος στα μεγάλα επαρχιακά κέντρα αγωνίσθηκαν, εκτός των άλλων και για τα ζητήματα της υπαίθρου χώρας, τα οποία δεν έτυχαν του δέοντος ενδιαφέροντος εκ μέρους των αρμοδίων. Και τότε, όπως και τώρα, ο Επαρχιακός Τύπος, δεν έπαυε να διατυπώνει το δίκιο. Η συγκοινωνιακή απομόνωση ήταν ο κύριος λόγος για την αργοπορία της ανάπτυξης της τυπογραφίας στην Τρίπολη και κατά επέκταση η έκδοση εφημερίδων. Το πλεονέκτημα ότι βρίσκεται στο κέντρο του Μοριά με διοικητικές και εμπορικές υπηρεσίες ήταν το κυρίαρχο στοιχείο να αναπτυχθεί ο τοπικός Τύπος. Το πρώτο τυπογραφείο που εγκαταστάθηκε στην Τρίπολη ήταν στις αρχές του 1852, του εκδότη και τυπογράφου Ιωάννη Αγγελόπουλου. Εκεί εκδίδονται οι εφημερίδες "Μέριμνα", "Φιλόπατρις" και "Αρκαδία". 

Το εγκατεστημένο στην Τρίπολη, λοιπόν, τυπογραφείο του Ι. Αγγελόπουλου, αγόρασε σε χαμηλή τιμή ο γιατρός Π. Πύρλας και το ονόμασε "Τυπογραφείον της Βελτιώσεως". Η ονομασία δεν είναι ασφαλώς τυχαία γιατί οι πρώτοι εκείνοι τυπογράφοι και εκδότες έβλεπαν το τυπογραφικό έργο, παράλληλα προς την εμπορικότητα του και σαν μία προσπάθεια που απέβλεπε στην πρόοδο και εξέλιξη. Όλες, ή σχεδόν όλες, οι εκδόσεις του Τυπογραφείου της "βελτιώσεως" ους τα 7863 ανήκουν στον ιδρυτή και ιδιοκτήτη του τυπογραφείου ιατρό Π. Πύρλα. Ο Πύρλας ήταν Νομίατρος (Νομοϊατρός) και καθηγητής του εν Τριπόλει Γυμνασίου. Το τυπογραφείο του διατηρείται ως την επόμενη 10ετία. 

Δεύτερο τυπογραφείο στην Τρίπολη είναι εκείνο της εφημερίδας "Αρκαδία" όπου διατηρήθηκε για μία δεκαετία έχοντας στο ενεργητικό του πέντε εκδόσεις βιβλίων. Το τυπογραφείο βιώνει ως τα 1874 με αρκετές εκδόσεις. Στα 1860 ο Ιωάννης Αθανασιάδης έκανε το τρίτο τυπογραφείο στην Τρίπολη "Ο Παν" και εδώ είδαν το φως της δημοσιότητας αρκετές εκδόσεις: Το τυπογραφείο του Αθανασιάδη επιζεί για μεγάλο χρονικό διάστημα. Νέο τυπογραφείο στα 1871 των Ιω. Ασημακοπούλου και Ιω. Σαλαπατά, το οποίο έχει στο ενεργητικό του αρκετές εκδόσεις και βιώνει και πέρα από το 1900. Στα 1880 ιδρύεται το τυπογραφείο αδελφών Κλεισούνη όπου σταδιοδρομεί αρκετό χρονικό διάστημα. Το 1883 εγκαινιάζεται το τυπογραφείο των Β.Ι. Σεχιώτου  Α.Α. Πετούνη. 

Στα παραπάνω αναφερόμενα τυπογραφεία εξεδόθησαν: Η εφημερίδα Αρκαδία που κυκλοφόρησε από τις 29 Ιανουαρίου 1858 έως την 1 Ιανουαρίου του 1894 και εκδίδονταν ως εβδομαδιαία, στην Τρίπολη. Η εφημερίδα Επαρχιακόν Πνεύμα κυκλοφόρησε το 1860. Η εφημερίδα Φωνή των Επαρχιών κυκλοφόρησε από τις 20 Φεβρουαρίου 1860 έως τις 2 Αυγούστου 1880. Η εφημερίδα Τρίκορφα κυκλοφόρησε από τις 13 Νοεμβρίου 1861 έως την 1η Ιανουαρίου 1873, ως εβδομαδιαία πολιτική εφημερίδα στην Τρίπολη. Η εφημερίδα Λυκούργος κυκλοφόρησε το 1863 στην Σπάρτη και Τρίπολη. Η Εφημερίς των Συζητήσεων κυκλοφόρησε στις 14 Μαΐου 1866 στην Τρίπολη, ως εβδομαδιαία. Η εφημερίδα Ερμής κυκλοφόρησε από Α το 1873 έως το 1874 στην Τρίπολη. Η εφημερίδα Λυγκεύς κυκλοφόρησε  στις 5 Απριλίου 1873 έως το 1874 στην  Τρίπολη ως εβδομαδιαία. Η εφημερίδα Ελληνική Πρόοδος κύκλοφόρησε στην Τρίπολη από το 1875 έως  το 1878. Η εφημερίδα Έλεγχος κυκλοφόρησε το Νοέμβριο του 1874 στην Τρίπολη και εκδίδονταν κατά δεκαήμερο. Η εφημερίδαΤρίπολις κυκλοφόρησε  στην Τρίπολη από τις 27 Μαρτίου 1879  έως τις 13 Νοεμβρίου 1887. Η  εφημερίδα Έλεγχος κυκλοφόρησε  στην Τρίπολη από το 1880 έως το 1881.  Η εφημερίδα Μαντινεία κυκλοφόρησε στις 15 Αυγούστου 1881 έως την 1η Ιουνίου 1885 στην Τρίπολη, ως εβδομαδιαία. Η εφημερίδα Εργάτης κυκλοφόρησε  από τις 22 Ιουνίου 1882 έως τις 2 Ιουνίου  1884 στην Τρίπολη. Η  εφημερίδα Πολίτης κυκλοφόρησε στην Τρίπολη το 1882,1884 και 1890 ως πολιτική, φιλολογική και των ειδήσεων. Η εφημερίδα Πρόοδος κυκλοφόρησε το 1884 στην Τρίπολη. Η εφημερίδα Τεγέακυκλοφόρησε στην  (Τρίπολη  Αθήνα) από το 1892 έως 1899,  έως εβδομαδιαία. Η εφημερίδα Πελοπόννησος κυκλοφόρησε το 1899 στην Τρίπολη. Η εφημερίδα Γ ορτυνία(εφημερίς πολιτική, φιλολογική και των ειδήσεων) εκδίδονταν κάθε Κυριακή. Κυκλοφόρησε από τις 6 Οκτωβρίου 1902 έως τις 9 Σεπτεμβρίου 1912 στην Τρίπολη ως Δεκαπενθήμερη.   Η εφημερίδα  Μαρς κυκλοφόρησε από  το 1910 έως το 1911 στην Τρίπολη ως  εβδομαδιαία. Η εφημερίδα Πατρίς κυκλοφόρησε από το 1910 έως το 1911 και από το 1916 έως  το 1924 ως εβδομαδιαία στην Τρίπολη.  Η εφημερίδα Μορέαςιδρύθηκε στην Τρίπολη το 1900, ως εφημερίδα πολιτική,  φιλολογική, εμπορική, γεωργική και των  ειδήσεων, πανελλήνιος, ανεξάρτητος.   Συνεχίστηκε να εκδίδεται υπό τον τίτλο Μορέας της Τριπόλεως από το φ. 1418 το (1945) με υπότιτλο Η αρχαιότερη εφημερίς της Πελοποννήσου. Από το φύλλο 1530 το (1957) αγωνίστηκε υπέρ της κοινωνικής δικαιοσύνης, και από το φ. 1 (1969) ως εφημερίδα ανεξάρτητη κοινωνικής δικαιοσύνης. Η εφημερίδα Εθνική ιδέα κυκλοφόρησε από το 1927 έως το 1932 ως εβδομαδιαία στην Τρίπολη. Η εφημερίδα Παναρκαδική Ηχώ κυκλοφόρησε από το 1926 έως το 1938 ως εβδομαδιαία στην Τρίπολη. Η εφημερίδα Αρκαδική Φωνήκυκλοφόρησε το 1929. Η εφημερίδα Κήρυξ Τριπόλεως κυκλοφόρησε από το 1932 έως το 1934 ως εβδομαδιαία στην Τρίπολη. Η εφημερίδα Νερλόγος Τριπόλεωςκυκλοφόρησε από το 1932 έως το 1936 ως εβδομαδιαία στην Τρίπολη. Η εφημερίδα "Πελοπόννησος" κυκλοφόρησε το 1932 ως ανεξάρτητη ημερήσια και από το 1933 έως το 1934 ως εβδομαδιαία ανεξάρτητη εφημερίδα στην Τρίπολη. Η εφημερίδα Αρκαδικό Βήμα κυκλοφόρησε το 1930 ως εβδομαδιαία στην Τρίπολη. Η εφημερίδα Αρκαδικός Τύπος κυκλοφόρησε από το 1933 έως το 1941 ως εβδομαδιαία στην Τρίπολη. Η εφημερίδα Φωνή της Γορτυνίας κυκλοφόρησε από το 1934 έως το 1949 ως εβδομαδιαία στην Τρίπολη. Η εφημερίδα Αρκαδικά Νέα κυκλοφόρησε το 1940 ως εβδομαδιαία στην Τρίπολη. Η εφημερίδα Αλήθεια κυκλοφόρησε το 1949 ως εβδομαδιαία στην Τρίπολη. Η εφημερίδα Παρατηρητής κυκλοφόρησε το 1956 ως εβδομαδιαία στην Τρίπολη. Η εφημερίδα Πρόοδος κυκλοφόρησε το 1931 ως εβδομαδιαία στην Μεγαλόπολη. Η εφημερίδα Αναγέννησις κυκλοφόρησε από τις 8 Απριλίου 1969 έως το Δεκέμβριο του 1970 ως δεκαπενθήμερη.
Η εφημερίδα Νέα Μεγαλόπολις κυκλοφόρησε προπολεμικώς ως εβδομαδιαία στην Μεγαλόπολη. Η εφημερίδα Κυνουριακόν Βήμα κυκλοφόρησε από το 1929 έως το 1937 ως εβδομαδιαία στο Aστρος. 

Εφημερίδες Ημερήσιας κυκλοφορίας

Μεταπολεμικά ο αρκαδικός Τύπος αναπτύχθηκε τόσο στην Τρίπολη όσο και στην Αθήνα, Μία πρώτη καταγραφή των Αρκαδικών εφημερίδων που κυκλοφορούν εκεί που ζουν Αρκάδες όπως στο λεκανοπέδιο της Αττικής ή και στην Αμερική. Σήμερα κυκλοφορούν δυο ημερήσια φύλλα στην Τρίπολη, τα Καθημερινά Νέα του δημοσιογράφου Βασίλη Καρύδη, που τυπώνεται σε ιδιόκτητο σύγχρονο τυπογραφείο και τα Πρωϊνά Νέα ιδιοκτησίας Πέτρου Παπακωνσταντίνου (από το Ελληνικό Γορτυνίας). Εβδομαδιαίες Εφημερίδες κυκλοφορίας Πλην του ημερησίου Τύπου, εγνώρισε ιδιαίτερα άνθηση και ο εβδομαδιαίος Τύπος όπως η εφημερίδα Αρκαδικά Νέα του αείμνηστου εκδότη Ηλία Καρύδη και στην συνέχεια από τους αδελφούς Βασίλη και Τάκη Καρύδη, η Αλήθεια της Τριπόλεως του αείμνηστου Φάνη Τζαβέλλα,το Αρκαδικό Μέλλον του Β. Χατζηγεωργίου.  Σήμερα έχουν αναστείλει την κυκλοφορία τους. 

Εφημερίδες μηνιαίας κυκλοφορίας 

Πλην των παραπάνω εκδίδονται στην Τρίπολη και στην Αθήνα οι εφημερίδες με μηνιαία κυκλοφορία: Η Αναγέννησις με ιδρυτή τον Αναστάσιο Κορολή με έδρα την Μεγαλόπολη, η Αρκαδία από τον Δημήτρη Κυριακόπουλο και μετέπειτα από την Αγγέλα Κυριακοπούλου, η Αρκαδική Ενημέρωσις του Κώστα Γερτού, το  Αρκαδικό Βήμα από τους αδελφούς Πάνο και Πέτρο, Κων/νο και Παρασκευά Σ. Αϊβαλή από το 1988. Το Αρκαδικό μέλλον του Β. Χατζήγεωργίου, η Αρκαδική Φωνή από τον Γιάννη Αθανασόπουλο πρώτα στο Σικάγο της Αμερικής και μετέπειτα στην Τρίπολη. Το Αρκαδολόγιο από την Θηρεσία Κοντογιάννη από το 1997, ο Αρκαδικός Κόσμος από τον Γιώργο Κατσίνη, ο Αρκαδικός Συναγερμός από τον αείμνηστο Ε. Καλογιάννη, ο Αρκαδικός Κήρυκαςαπό τον Ηλία Τσαρμπόπουλο, ο Αρκάς από τον Νίκο και την Ακριβή Γκαργκάσουλα, η Αρκαδική Γνώμη από τον Παναγ. Τερζή, η Γορτυνία (πρώην Λάδωνας) από τον Κώστα Καλύβα, τα Τα Γορτυνιακά Νέα του Δημήτρη Μητρόπουλου και αργότερα ως Φύλλα Πελοποννήσου και τώρα Ο ΜΟΡΙΑΣ εβδομαδιαία εφημερίδα που εκδίδεται στην ΒΙΠΕ Τριπόλεως από σύγχρονες ιδιόκτητες τυπογραφικές εγκαταστάσεις, η Φωνή της Γορτυνίας με ιδρυτή τον Παρασκευά Κοντοέ (Πατριάρχης του Αρκαδικού Τύπου) και αργότερα με εκδότες η Αννα Κοντοέ-Παπαχρήστου και ο Στέλιος Παπαχρήστου (εδώ και δύο χρόνια περίπου σταμάτησε να κυκλοφορεί), το Γορτυνιακό Βήμα του Δημήτρη Κωστόπουλου (Σκόμπυ), η Ζάτουνα του Νίκου Φίλη, η Κυνουρία του Ηλία Κούνια. Ο Μορέας του Β. Χατζηγεωργίου. Τα Μαντάτα του Μπεζενίκου που κυκλοφόρησε πριν 14 χρόνια από τον Βλαχερναίο μπαρμπα-Φίλιππο Κολιόπουλο και μετέπειτα από τον Νικόλαο Δ, Καβουρίνο που με μεράκι συνεχίζει να την εκδίδει με νέα και λαογραφικά θέματα από την ιστορική Βλαχέρνα, Η Οδός Αρκαδίας του Νίκου Γαργαλιώνη, Ή Φωνή του Δήμου Βαλτετσίου του Δημήτρη Φασάκη και τα Νέα της Μεγαλοπόλεως του Αγγέλου Ηλιόπουλου και τώρα του Κώστα Φίλανδρου,  μια νέα εφημερίδα προστέθηκε στην ενημέρωση των Γορτυνίων με τον "Γορτυνιακό Λόγο"  του συμπατριώτη μας Γιώργου Αλεξόπουλου.

Ο αρκαδικός Τύπος ασχολείται με τα φλέγοντα ζητήματα του Νομού. Με πλούσια ύλη και ενημέρωση σε όλους τους τομείς 'της επικαιρότητας. Παρά την ανάπτυξη της ηλεκτρονικής δημοσιογραφίας (ραδιόφωνο  τηλεόραση) οι εφημερίδες είναι η αγαπημένη συνήθεια των Αρκάδων και πιστά στηρίζουν την εφημερίδα τους.
Ακόμα έχουμε τα έντυπα (εφημερίδες και περιοδικά των Συλλόγων, τόσο στο λεκανοπέδιο της Αττικής όσο και σε άλλες περιοχές της Ελλάδας). Η Δημητσάνα, εφημερίδα της Αδελφότητας Δημητσανιτών "Γρηγόριος Ε", η Ηχώ των Λαγκαδίων, εφημερίδα εκδιδόμενη από τον Σύνδεσμο των Λαγκαδινών της Αττικής, έτος ίδρυσης 1958, Τα νέα των Βλαχερναίων του συλλόγου Απανταχού Βλαχερναίων πέρυσι γιόρτασε το 100ο φύλλο της εφημερίδας, Τα νέα του Ελληνικού που κυκλοφορούν κάθε δυο μήνες από τον σύλλογο Απανταχού εξ Ελληνικού Γορτυνίας,  Η Αετοράχη, όργανο επικοινωνίας και Πληροφοριών του Συλλόγου Αετοραχιτών Αρκαδίας, Η Μεταμόρφωσις του Σωτήρος,  Αρτόζηνος μηνιαία έκδοση του Συνδέσμου Σερβαίων, Βυζίκι έκδοση της Ενώσεως Βυζικιωτών Αθηνών "Άγιος Νικόλαος", έτος ίδρυσης 1959, Δόξα ενημερωτικό Δελτίο του Συλλόγου Δοξιωτών ιδρύθηκε το 1 975, Λευκοχώρι δίμηνη έκδοση για την επικοινωνία των Λευκοχωριτών, έτος ίδρυσης 1976, Λιάσκοβα τρίμηνη περιοδική έκδοση του Συλλόγου Μυγδαλιωτών (Γλιανιτσωτών) ιδρύθηκε το 1976, Η Στεμνίτσα  η Πατρίδα μας περιοδική έκδοση του Πατριωτικού Συνδέσμου Τρικολώνων, έτος ίδρυσης 1975, Τα Τρόπαια δίμηνη έκδοση του Δ.Σ. του Συλλόγου των Τροπαιατών, έτος ίδρυσης 1 976, Τα Μαγουλιανα περιοδική έκδοση του Πανελληνίου Συλλόγου Μαγουλιανιτών, Το Σταυροδρόμι μηνιαία εφημερίδα του Συλλόγου Σταυροδρομιτών Η Κοίμησις της Θεοτόκου ιδρύθηκε το 1975.

Από την επαρχία της Κυνουρίας έχουμε: Κυνουρία μηνιαία εφημερίδα έτος ίδρυσης 1927, ιδρυτής Άγης Λεβέντης, εκδότης Ηλίας Κούνιας, Κυνουριακή Αλλαγή εκδότης Αλ. Ρέππας εκδίδεται στο Λεωνίδιο Κυνουρίας. Όλα τα αρκαδικά δημοσιογραφικά όργανα είναι ένας καθρέπτης της σημερινής Αρκαδίας. Πολύτιμος και αναντικατάστατος είναι ο ρόλος του αρκαδικού Τύπου σημειώνει ο συγγραφέας Θανάσης Μητσόπουλος στο περιοδικό "Ρίζες" της ΠΟΕ  στη διερεύνηση, προβολή και λύση των πολλών προβλημάτων που υπάρχουν σήμερα στην Αρκαδία και απασχολούν, με τον ένα ή άλλο τρόπο, όλους τους Αρκάδες, όπου και αν ζουν". 

Πάνος Σ. Αϊβαλής  

Εκδότης  της εφημερίδας «Αρκαδικό Βήμα»

 Δημοσιογράφος